NSND Mai Phương – Người cải tiến cây đàn Tỳ bà Việt Nam

Vũ Thị Mai Phương (sinh năm 1951) là một nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ đàn tỳ bà người Việt Nam. Bà được xem là người tiên phong trong công việc sáng tác, biểu diễn và cải tiến đàn tỳ bà tại Việt Nam. Bà cũng là nghệ sĩ chơi đàn tỳ bà đầu tiên tại nước này được phong tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân. Các tác phẩm do Bà sáng tác thường là sự lựa chọn của các nghệ sĩ Việt Nam trong tiết mục độc tấu đàn tỳ bà.

Mai Phương còn được biết đến là người đã cải tiến đàn tỳ bà. Bà đã chuyển từ hệ thống bát âm nguyên bản của cây đàn gồm 8 phím lên tới 18 phím với 3 quãng tám để người chơi đàn có thêm nhiều âm vực qua đó có thể biểu dễn tất cả các nhạc phẩm, từ dân ca nhạc cổ 3 miền Việt Nam đến các tác phẩm trong nước và nước ngoài. 

Trong mắt của học trò, NSND Mai Phương giống như một người mẹ nghệ thuật và cũng là một người mẹ trong cuộc sống. Ở bà có một tình yêu thương vô bờ dành cho học trò cũng như sự tâm huyết truyền dạy đàn tỳ bà cho các thế hệ.

Mai Phương được xem là “cánh chim đầu đàn” trong công việc sáng tác và giảng dạy đàn tỳ bà tại Việt Nam. Chuyên trang Tâm Việt của báo Tiền Phong còn cho rằng Bà là nữ nghệ sĩ đàn tỳ bà đầu tiên tại Hà Nội.  Trong lĩnh vực khí nhạc Việt Nam, Mai Phương được công nhận là một trong số nhiều nhạc sĩ sáng tác cũng chính là những nghệ sĩ biểu diễn đã gắn tên tuổi mình vào các tác phẩm được công chúng ghi nhận. Bà đã giành được nhiều huy chương, giải thưởng như: Huy chương vàng cho sáng tác và biểu diễn tại Hội diễn ca nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 1981, Huy chương vàng tại Nhạc hội Dijon, Pháp năm 1993, giải Nhì Hội diễn ca nhạc chuyên nghiệp toàn quốc năm 1993, Huy chương Vì sự nghiệp giáo dục và đào tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 1995…

Mai Phương được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú năm 1993 và danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân năm 2007. Bà cũng là nghệ sĩ đàn tỳ bà đầu tiên của Việt Nam được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. 

Một số sáng tác của NSND Mai Phương:

• Chỉ một niềm tin: https://www.youtube.com/watch?v=2232fHX9kAQ&list=RD2232fHX9kAQ&start_radio=1
• Suy tư (Tiếng đàn ThS. Vũ Diệu Thảo): https://www.youtube.com/watch?v=K1vKgXQ304Y&list=RDK1vKgXQ304Y&start_radio=1
• Niềm tâm sự (Tiếng đàn của Nghệ sĩ Bảo Châu): https://www.youtube.com/watch?v=KU5tdTJKgrs&list=RDKU5tdTJKgrs&start_radio=1
• Ngàn năm vang mãi
• Biển quê hương
• Khúc tự chuyện
• Kỳ niệm quê hương
• Đêm hội hoa đăng
• Quê hương
• Tuổi già quê tôi
• Khúc nhạc quê hương

Ngoài ra, mời bạn đọc nghe qua các bản đờn:

• Tương tư khúc: https://www.youtube.com/watch?v=ufj7_T5x_dE&list=RDufj7_T5x_dE&start_radio=1
• Trường tương tư: https://www.youtube.com/watch?v=iA_sDLH7Jss&list=RDiA_sDLH7Jss&start_radio=1

Link mua sách: https://en.tatham.vn/bai-tap-ky-thuat-dan-ty-ba-p3737.html